Staten aan de bedelstaf

Met dure en ondoorzichtige overheidsprogramma’s is nog nooit een economie uit het slop gekomen.

Gepubliceerd op: 27/02 | 2009 Geplaatst in de volgende categorieën:

• archief

door Dirk-Jan van Baar

• E-mail
• Twitter
• Facebook
• LinkedIn

Overal klinkt de echo van de jaren dertig. De ineenstorting van Wall Street heeft net als de beurskrach van 1929 een einde gemaakt aan een periode van uitbundige welvaartsgroei. Een diep pessimisme is het gevolg. Volgens Duitse experts is ‘die Stimmung besser als die Lage’, wat erg is, maar als het publiek echt doorkrijgt hoe erg het is, wordt het nog veel erger. Het is te hopen dat de miljardeninjecties waarmee staten hun economieën denken te stimuleren dan de eerste vruchten afwerpen, want anders is hun gereedschapskist leeg. In het najaar was er nog leedvermaak over een ontspoord ‘turbokapitalisme’ dat door nationale overheden te hulp moest worden geschoten. Het was tijd om Keynes uit de mottenballen te halen. Maar wat als het staatsinterventionisme niet aanslaat en de reddingsplannen geen soelaas bieden?

Dat laatste is wellicht te somber. Om een nog grotere ramp te voorkomen, moesten de staten hun financiële instellingen voor een onmiddellijk bankroet behoeden, en dat hebben zij met verve gedaan. Maar de banken zijn nog niet uit de gevarenzone en moeten eerst aansterken voordat zij weer geld kunnen uitlenen. Politici die roepen dat de banken daartoe na alle steunoperaties nu al verplicht zijn, begrijpen niet wat bankieren is. Daar zit meteen een gevaar van de staatsinterventies. Als zij effect sorteren, denken politici een succesformule in handen te hebben die ook op andere terreinen toepasbaar is, en als het gewenste effect uitblijft, wordt er gezegd dat de maatregelen nog niet ver genoeg zijn gegaan.