‘Zet achterdochtige mensen niet weg als querulanten’
Sociale media werken wantrouwen en complotdenken in de hand. Maar enige argwaan is vaak terecht – en als overheidsinstanties daar goed op reageren, kunnen ze het vertrouwen van burgers winnen, stelt hoogleraar sociale psychologie Kees van den Bos. ‘Als er interesse is in wat er speelt, kun je veel positiever reageren.’
Hoe ontstaan maatschappelijke conflicten in onze democratische rechtsstaat? En kunnen we die voorkomen? Daar buigen wetenschappers zich al decennia over. Ook Kees van den Bos, hoogleraar sociale psychologie, doet dat. Niet in het minst fascineert hem de rol van professionals bij het ontstaan van polarisatie en wantrouwen. Niet zelden blijken overheden en officiële instanties achterdocht en frustraties bij mensen aan te wakkeren. De manier waarop gemeenten, rechters, de politie, zorgverleners en instanties die vroeger nutsbedrijven heetten burgers bejegenen, zijn vaak de bron van wrevel en wantrouwen. Andersom, zo vertelt Van den Bos, kunnen die instanties dus ook zorgen voor de-escalatie, en kunnen ze proberen het vertrouwen van burgers (terug) te winnen. Gewoon door anders met ze om te gaan.
Kees van den Bos: “Hoe wij door instanties worden bejegend, noemen we de ‘ervaren procedurele rechtvaardigheid’. Het is een nogal gewichtige term voor waar we het verder in dit interview over gaan hebben. Kort gezegd gaat het over het contact dat we hebben met autoriteiten en instanties waar we afhankelijk van zijn. Hoe ervaren we dat? Gebeurt dat eerlijk en respectvol? Wordt er goed naar ons geluisterd, of worden onze bezwaren op voorhand weggewimpeld? Krijgen we een toegesneden reactie, of een gestandaardiseerd antwoord? Hoe bescheiden ook, het zijn belangrijke factoren in het al dan niet ontstaan van maatschappelijke onrust.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
