Spring naar de content
bron: anp

Breuk COC met Booking.com draagt actief bij aan polarisatie

In een poging z’n stoffige imago op te krikken en aansluiting te vinden bij de woke-generatie sluit ook het COC zich aan bij de anti-Israëllobby. De homobelangenvereniging gaat daarbij voorbij aan zijn eigen missie en draagt bij aan de polarisatie die de gemeenschap steeds meer verscheurt.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Gideon Querido van Frank

Op 6 juni jl. maakte homobelangenvereniging COC bekend zich zorgen te maken over ‘het beleid van Booking.com met betrekking tot het aanbieden van accommodaties in de bezette Palestijnse gebieden.’ De zorgen zijn gebaseerd op een lijst die de Verenigde Naties Mensenrechtenraad bijhoudt van bedrijven die zouden bijdragen aan actieve mensenrechtenschendingen op de Westelijke Jordaanoever. In een statement verklaart de LHBTQ-belangenbehartiger vervolgens dat na uitgebreid overleg besloten is de samenwerking en donatierelatie met Booking niet te verlengen.

Hoewel het COC verklaart ‘als mensenrechtenorganisatie in gesprek te gaan met partners als hun beleid en activiteiten een inbreuk maken op de mensenrechten’ is dit de eerste keer dat de organisatie Booking op het matje roept. Sinds jaar en dag biedt Booking overnachtingen aan over zo’n beetje de hele wereld, van Oeganda tot Saoedi Arabië, van China tot Ghana. Landen die uitblinken in mensenrechtenschendingen in het algemeen en LHBTQ-onderdrukking in het bijzonder. Nooit is dit voor het COC reden geweest ‘in gesprek’ te gaan met zijn partner. Waarom niet? En waarom nu wel wanneer het Israël betreft? 

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Word abonnee

Het COC ziet het zo: er is een verschil tussen actief zijn in een land waar mensenrechten worden geschonden, en actief bijdragen aan mensenrechtenschendingen in desbetreffend land. Volgens de homobelangenorganisatie is het aanbieden van een logeeradres in bijvoorbeeld Saoedi Arabië geen actieve bijdrage aan (de economie van) dit regime. Datzelfde geldt voor logies in alle andere landen waar de mensen- en homorechten met voeten worden getreden. 

Ook zwijgt het COC in alle talen over de logies die Booking aanbiedt in de zogenaamde betwiste gebieden, dus plekken waar de oorspronkelijke bewoners (deels) zijn verjaagd zoals de Westelijke Sahara. 

Unieke uitzondering hierop is een het aanbieden van een overnachting in een vakantiehuisje van Joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever. Alleen dát zou volgens het COC een actieve bijdrage aan de mensenrechtenschendingen zijn. Wat maakt dit zo anders?

Kort door de bocht gezegd: omdat de Verenigde Naties dat vindt. De Nederlandse homobelangenvereniging baseert zich op de visie waaraan de mensenrechten-lijst van de VN ten grondslag ligt omdat – in de woorden van een COC-woordvoerder – ‘het voor ons vrijwel onmogelijk is om zelf te controleren in hoeverre bedrijven zich schuldig maken aan mensenrechtenschendingen’. 

Niet alleen is deze uitspraak over eigen onvermogen nogal dubieus voor een mensenrechtenorganisatie, de keuze van het COC voor de Verenigde Naties om zich achter te verschuilen is opmerkelijk. 

Sinds jaar en dag biedt Booking overnachtingen aan over zo’n beetje de hele wereld, van Oeganda tot Saoedi Arabië, van China tot Ghana. Landen die uitblinken in mensenrechtenschendingen in het algemeen en LHBTQ-onderdrukking in het bijzonder. Nooit is dit voor het COC reden geweest ‘in gesprek’ te gaan met zijn partner.

Ruim 20% van de Human Rights Council van de VN (UNHRC) bestaat uit dictatoriale regimes waar o.a. LHBTQ’ers het zwaar te verduren hebben (Venezuela, Cuba, Eritrea, Saoedi-Arabië, Pakistan, Qatar, Egypte en Burundi). In datzelfde VN-orgaan bekleedt China (Oeigoerse genocide) verschillende leiderschap-posities en is nucleaire grootmacht Iran toegetreden als lid van de Conference on Disarmament van de Verenigde Naties. UN Women ten slotte heeft er bijna twee maanden over gedaan de verkrachtingen en ander gender gerelateerd geweld begaan door Hamas op 7 oktober te erkennen. 

Over hoeveel vakantiehuisjes hebben we het eigenlijk? Ten tijde van de breuk tussen COC en Booking, biedt laatstgenoemde 270 accommodaties aan op de Westelijke Jordaanoever (5.640 km²). Hiervan wordt een ruime 74% beheerd door Palestijnse en Arabische eigenaren en slechts 25% door Israëli’s. Dat zijn dus 70 vakantiehuisjes waarmee, volgens de homobelangenorganisatie, Booking zich schuldig zou maken aan actieve mensenrechtenschendingen. 

Natuurlijk kan je stellen dat dit zeventig te veel zijn. En dat de onhandige communicatie van het COC geen reden is om zijn – weliswaar selectieve – bezorgdheid van tafel te vegen. Dat het aanbieden van woningen die deels geconfisqueerd zijn van de oorspronkelijke bewoners – of van woningen die gebouwd zijn op betwist gebied – verre van fraai is. Een bijdrage aan mensenrechtenschendingen misschien, ongeacht van alle andere en veel grotere ellende die elders ter wereld plaats vindt (en die minder in de spotlight staat). 

Maar waar het om gaat is dit: geen Palestijn is met deze actie geholpen. Sterker nog, de grootste dupe in het geval Booking zou stoppen met het aanbieden van accomodaties op de Westelijke Jordaanoever, zouden de 200 geboycotte Palestijnse en Arabische woningeigenaren zijn. En in een groter perspectief: denkt het COC werkelijk met deze actie een verschil te maken voor de Palestijnen in Gaza die gebukt gaan onder het oorlogsgeweld?

En los hiervan: het is voor Booking juridisch onmogelijk een aanbieder van accomodaties over één nacht ijs uit z’n bestand te knikkeren. Wat Booking wél doet is zijn bezoekers informeren wanneer een accommodatie zich bevindt in een betwist of aan conflicten onderhevig gebied. Accommodaties die zich bevinden in de Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever vormen hierop geen uitzondering.

Toch besluit het COC de samenwerking met haar partner begin juni per direct stop te zetten en verkondigt zij dit besluit middels verschillende posts en story’s op haar social media-kanalen, die kunnen rekenen op vele likes en enthousiaste comments.

Met een Booking die met z’n rug tegen de muur staat en met een nul-impact voor het Palestijnse volk, rijst de vraag: wat probeert het COC met deze actie te bereiken? Met andere woorden: waar gaat dit nou echt over?

Jarenlang kampte het COC niet alleen met een ietwat stoffig imago en werden besturen geplaagd door instabiliteit, ook financieel verkeerde de vereniging voortdurend in zwaar weer (in 2008 maakte de vereniging bekend dat er een tekort was opgebouwd van maar liefst 1,1 miljoen euro, het eerste coronajaar wordt afgesloten met een tekort van – € 655.530). Een radicale koerswijziging leek noodzakelijk om te overleven. 

Website en socials van het COC staan bol met vrolijke foto’s van deze nieuwe doelgroepen, alles is divers en inclusief en de kersverse directeur is non-binair (zij/hen) en van kleur.

Onder het nogal opmerkelijke excuus dat homomannen en lesbische vrouwen in Nederland ‘niet veel ondersteuning meer nodig hebben’, begon het COC zich te richten op ‘zogeheten gemarginaliseerde groepen’ zoals transpersonen, LHBTQ-asielzoekers en LHBTQ’ers van kleur (Monique Doppert, Amsterdam, de roze geschiedenis, 2023). Het COC sluit zich hierbij aan bij de nieuwe tijdsgeest. Website en socials van het COC staan bol met vrolijke foto’s van deze nieuwe doelgroepen, alles is divers en inclusief en de kersverse directeur is non-binair (zij/hen) en van kleur. Hoewel deze nieuwe strategie z’n vruchten ruimschoots heeft afgeworpen (het COC telt inmiddels 6.500 leden), moet deze groei middels het aanspreken van de nieuwe generatie wel gewaarborgd blijven. 

Sinds 7 oktober jl. lijkt Palestina het belangrijkste agendapunt van de woke-generatie. Van marxismefestival tot klimaatmars, geen bijeenkomst lijkt compleet zonder Palestijnse vlaggen, keffiyehs en spandoeken met leuzen gericht tegen de politiek en het bestaansrecht van de staat Israël. Uit angst om door hun publiek gecanceld te worden, struikelen Nederlandse culturele instituten en sociale belangenorganisaties over elkaar met statements tegen de oorlog en steunbetuigingen aan het Palestijnse volk. En waarom ook niet? Met dit soort uitingen scoor je makkelijk bij je beoogde doelgroep. 

Maar steeds meer wordt duidelijk dat deze eenzijdigheid leidt tot maatschappelijke polarisatie. Ook in de queer gemeenschap. In een brief, ondertekend door meer dan 500 voornamelijk Joodse en Israëlische queers, gericht aan Queer Amsterdam n.a.v. het aanvankelijke verbod van Israëlische vlaggen tijdens de Amsterdamse Pride Walk staat: 

‘Sinds 7 oktober hebben velen van ons te maken gehad met gevoelens van onveiligheid en geweld, ook in queer ruimtes… Wij hopen we dat Queer Amsterdam een ​​veilige ruimte kan creëren waar alle stemmen uit onze gemeenschap gehoord kunnen worden.’

Oproepen als deze lijken aan dovemans oren gericht in het grootste deel van de queergemeenschap. Hoewel een groep Joodse queers tijdens de Pride Walk op 20 juli jl. werden belaagd door pro-Palestina demonstranten, heeft het COC zich tot op heden niet uitgesproken over de gevoelens van onveiligheid van deze groep queers in Nederland (net zomin de vereniging in alle talen zwijgt over de behandeling van LHBTQ’ers in de door de Palestijnse autoriteit beheerste gebieden). 

Deze groep queers lijkt volledig te worden genegeerd, terwijl het COC in z’n missie hoog op geeft van zijn ‘actieve inzet voor een diverse en inclusieve samenleving’ en zegt op te komen voor ‘de acceptatie en gelijke rechten voor alle lhbti+ personen’. 

De recente breuk met Booking lijkt voornamelijk een loze geste, of veel erger nog: een staaltje symboolpolitiek gericht op eigen imago. Op deze manier verbindt het COC niet, maar draagt de homobelangenvereniging actief bij aan de polarisatie en de destabilisatie die de LHBTQ-gemeenschap steeds meer lijkt te verscheuren.  

Reactie Booking

‘Het is onze missie om het voor iedereen gemakkelijker te maken om de wereld te ervaren. Daarom geloven we dat het aan de reizigers zelf is om te kiezen waar ze naartoe willen en moeten gaan. Het is niet aan ons om te beslissen waar iemand wel of niet naartoe reist. Helaas zijn er in veel delen van de wereld conflicten of geschillen, daarom willen we ervoor zorgen dat reizigers goed geïnformeerd zijn wanneer ze hun plannen maken. Als een bepaald gebied als betwist of aan conflicten onderhevig kan worden beschouwd, voegen we informatie toe aan ons platform om ervoor te zorgen dat reizigers een goed geïnformeerde keuze kunnen maken, of in ieder geval het officiële reisadvies van hun regering kunnen raadplegen als onderdeel van hun besluitvormingsproces.’

Disclaimer

Kort na verkondigd te hebben de samenwerking met Booking stop te hebben gezet, liet het COC weten dat de huidige partnerovereenkomt met Booking pas af loopt in juli 2025:

‘Na onze eerdere communicatie gaf Booking aan dat we niet voldoende duidelijk hebben gecommuniceerd dat de huidige samenwerking tot juni 2025 loopt. We hadden inderdaad de einddatum niet opgenomen. Booking voelde zich daarom niet gebonden aan de financiële verplichting voor het jaar 2024/2025. Dit vinden wij heel erg vervelend omdat dit geld al besteedt [sic] is aan community activiteiten. Na overleg met Booking hebben we afgesproken dat we verduidelijken dat de einddatum juni 2025 is en dat Booking aan de financiële verplichting voldoet.’

Wat reacties van COC-followers op Instagram: 

‘Wat staat hier nou eigenlijk? Eerst stoer doen met dat jullie de banden verbreken en nu weer terugkrabbelen, is wat ik lees. Fuck off man.’

‘Er is geen verwarring ontstaan. Kijkend naar jullie Instagram-post van 6 juni, is het overduidelijk dat er verwarring is gezaaid. Jullie hebben de indruk gewekt dat de mensenrechtenschendingen van Booking de doorslaggevende factor is geweest in niet meer willen samenwerken met Booking…Op dezelfde slide wordt geïmpliceerd dat de samenwerking per direct niet verlengd zou worden. Maar ’t is erg duidelijk dat jullie teruggefloten zijn door Booking – want wie betaalt, bepaalt – nu terugkrabbelen en mensen willen gaslighhten door te stellen dat er verwarring is ‘ontstaan’. Jullie wilden activisme-punten. Nu krijgen jullie alsnog een kwart miljoen euro…’

Inschrijven nieuwsbrief

Met uw donatie steunt u de onafhankelijke journalistiek van HP/De Tijd. Word donateur of word abonnee, al vanaf €5 per maand.