bron: anp

Politiek als nationaal gezelschapsspel

Welke politieke boeken lezen we straks aan het strand? In elk geval Het raadsel Rutte en Geert Wilders – De wreker. Helaas zijn er nog geen boeken van Sigrid Kaag en Frans Timmermans over hun worsteling met Den Haag.   

Gepubliceerd op: 19/06 | 2024 Geplaatst in de volgende categorieën:

• Politiek

door Frans van Deijl

• E-mail
• Twitter
• Facebook
• LinkedIn

Tweedeling

Jan en alleman is geconsulteerd voor Het raadsel Rutte van de journalisten Ron Fresen en Wilma Borgman, maar één naam ontbreekt, die van Geert Wilders, ooit in de VVD Mark Ruttes mentor en vanaf 2012 zijn grote politieke kwelgeest. Waarom Wilders niet is benaderd, krijgt de lezer niet te weten. Daarmee blijft een cruciale vraag in het boek onbeantwoord: heeft Rutte er wel goed aan gedaan om Wilders, nadat hij als gedoogpartner Rutte I had opgeblazen, zo lang en opzichtig te negeren? Rutte wordt beschreven als een ‘vrolijke labrador’, een allemansvriend, iemand met een ruggegraat van rubber die enorm hecht aan goede onderlinge verhoudingen in het kabinet en daarbuiten. Die Rutte betoont zich uitgerekend tegen zijn grootste concurrent uiterst onverzoenlijk. Natuurlijk leverde die opstelling Rutte al die tijd de macht op, maar hij moet ook hebben geweten dat het rechtse ongenoegen van de PVV-kiezers over het migratiedossier met het verbannen van Wilders niet zou verdampen, maar juist in de luwte zou voortwoekeren en kon uitgroeien tot de electorale uitbarsting op 22 november 2023. 

Wijsheid achteraf? Nee, de PVV haalde kort na de oprichting al negen zetels bij de Kamerverkiezingen van 2006, en daarna 24 zetels in 2010, 15 in 2012, 20 in 2017, en in 2021 weer 17 zetels en in 2023 die legendarische 37. De PVV ontwikkelde zich dus in die achttien jaar tot een factor van belang. Maar Rutte zocht geen toenadering, al was het maar om dat rechtse ongenoegen in te kapselen, want ook onder een deel van zijn eigen partij genoot Wilders, die op migratie een veel steviger verhaal liet horen dan de VVD, allengs meer sympathie.